Vergi Usul Kanunu ve Finansal Raporlama Standardı

TMS/TFRS tarafından benimsenmiş olan muhasebe maddeleri ile Türkiye’de kullanılan VUK arasında yaklaşım yönünde farklılıklar görülür. Bu farklılık değerleme işlemleri yapılırken ortaya çıkar. Değerleme ilkeleri işletmenin finansal görüntüsünü etkileyerek faaliyet sonuçlarındaki görüntüyü farklılaştırır.

TMS/TFRS’de yapılan değerlemenin ana amacı varlık ve kaynakların gerçek durumunu göstermekken VUK üzerinde amaç verginin matrahını hesaplamaktır. Ortada oluşan sonuç karmaşık farklılıklara sebebiyet verir. Bu sebeple standart bir yapının oluşturulması ve eksik olanların tamamlanması gerekir. Bu sayede uluslararası değer kazanacaktır (Tunçez, 213).

Finansal tablolar işletme hakkında parasal değer olarak bilgi sunan tablolara verilen isimdir. İşletme tarafından elde edilen bilgiler tablo aracılığı ile bilgi edinmek isteyen kişilere ulaştırılır. Bu sayede kullanıcılar işletme hakkında bir karara varabilir. Elde edilmek istenen bilgide farklılık istendiği durumlarda tablo düzenlenmelidir.

VUK VE TFRS/UFRS’e göre düzenleme yapılacak olan tablolar birbirinden farklılık gösterecektir.

TFRS/UFRS ile şeffaf, uluslararası piyasalardan fon toplam imkanını artıran, maliyetini azaltan, yatırım risklerini azaltan, karşılaştırılabilir bir raporlama amaçlanmıştır. VUK’a göre ise önemli olan mali bilançoların çıkarılabilmesi için yapılacak değerlemenin kanunda düzenlenen değerleme esaslarına uyularak yapılmasıdır (Yaylalı, 198).

VUK ve TFRS Arasındaki Farklılıklar

1. Temel olan finansal tabloların sunum biçimi,
2. Dipnotların gereklilikleri,
3. Sınıflandırma,
4. İşletme birleşmeleri,
5. Finansal enstrümanların sınıflandırılması ve ölçümü,
6. Sabit kıymet amortisman yöntemleri ve aktifleştirmeler,
7. Maddi olmayan duran varlıkların aktifleştirilmesi,
8. Çalışanlara sağlanan faydalar (kıdem, izin, prim vb.),
9. Karşılıklar/provizyonlar,
10. İnşaat muhasebesi,
11. Varlıklarda değer düşüklüğü,
12. Gelir/gider tahakkukları,
13. Ertelenmiş vergi ve
14. Bağlı ortaklık, iştirak ve birlikte kontrol edilen işletmelerin muhasebeleştirilmesinde farklılıklar gözlemlenir.
15. TMS üzerinde bulunan varlık, kaynak, gelir ve gider tanımı VUK’a göre farklılık göstermektedir. Buna bağlı olarak VUK üzerinde varlık olarak sayılan değerler, TMS’de değerlemeye tutulmaz ve gider olarak kayıt edilir.
16. TMS’de dönemsel tahakkuka önem verilirken VUK’ta bazen ayrılır.
17. VUK üzerinde karşılık ayırmak için ilk olarak finansal işlem gerçekleştirilmelidir. TMS’de ise ihtiyatlık kavramı uygulanarak karşılık ayrımına izin verilir.