Boğa Piyasası Nedir?

Boğa piyasası nedir, ne zaman başlar sorularına yanıt bulalım.

Altın, hisse senedi ya da forex piyasalarında yatırımcıların sıklıkla dile getirdiği kavramlardan arasında olan boğa piyasası genellikle ayı piyasası ile birlikte anılmaktadır ve yatırım aracının trendi hakkında ipucu sunmaktadır.

İngilizce bullish market kavramından türetilen boğa piyasası kavramı, bize boğaların en bilinen özelliğini hatırlamaktadır. Boğalar, önlerine çıkan her materyale boynuzları ile müdahale ederler ve onları yukarıya kaldırırlar. İşte buradan hareketle boğa piyasası, piyasaların hareketinin olumlu olduğunu ve bir müddet daha yükseleceğini söylemektedir. Bir başka ifade ile boğa piyasası, yatırım aracına iyimser yaklaşmakta ve yatırımcıların alım hareketinin artacağını anlatmaktadır.

Yatırım araçlarına yönelik forumlarda genellikle yatırımcılar yorum yaparken “ayı piyasasının başladığını görüyorum, boğa piyasasında siz de kazanın” gibi kavramlar kullanmaktadır. Özellikle borsada ani yükselen, agresif tırmanış yaşanan, kısa sürede yüksek kazanç getiren kağıtlarda bu kavram popüler olarak dile getirilmektedir.

Boğa Piyasası Nasıl Anlaşılır?

Boğa Piyasası Nasıl Anlaşılır?

Boğa piyasasının oluştuğunu anlamanın en belirgin yolu yatırım aracındaki yukarı yönlü artışın düzeyidir. Boğa piyasasından bahsedebilmek için öncelikle %20’lik bir artış olması gerekmektedir. Bunun yanında yatırım aracındaki alım satım düzeyleri, takas miktarı ve büyük yatırımcıların hisse senedine ya da altına ilgi gösterme miktarları önemlidir. Burada dirençlerin bir bir kırıldığı ve yeni desteklerin oluştuğu söylenebilmektedir.

Boğa Piyasası Aşamaları 

1- Toplama:

Bazı yatırım araçları düşüş trendine girmekte ve neredeyse dip seviyesine inmektedir. Özellikle global ve ulusal gelişmelerle yatırım aracının finansal özellikleri ekseninde yatırım aracının çok ucuz olduğu görülmektedir. Örneğin bir hisse senedinin FK, PD, DD oranları oldukça ideal olmasına ve firma sürekli kar açıklamasına rağmen sürekli düşmüş ve emsallerine göre alım seviyesine inmiştir.

Bu süreçte daha fazla kaybetmekten korkan küçük yatırımcı panik satışı ile elindeki malı çıkarmaktadır. Büyük yatırımcılar ise bu süreçte ucuz gördükleri bu hisse senetlerini toplamaktadır. Toplama aşamasına boğa piyasası henüz hissedilmez. Çünkü büyük yatırımcı alabildiği kadar malı almak ister.

2-Alım Dalgası:

Büyük yatırımcı artık alabildiği kadar malı almıştır. Yatırım aracı diğer teknik özelliklerin de etkisi ile yukarı yönlü trend kanalına girmekte ve düzenli olarak artmaya başlamaktadır. Altında, hisse senedinde ya da başka bir yatırım aracındaki bu iyimserlik piyasalarda hemen fark edilmektedir. Piyasaları yakından takip eden yatırımcılar bu artışı görmekte ve alım hareketine başlamaktadır. Bu süreçte yeni yatırımcılar ile küçük yatırımcıların boğa piyasası dalgasına uyum gösterdikleri görülmektedir. Alım dalgası ile birlikte daha hacimli bir artış yaşanmakta ve ilgili yatırıma yönelik talep de yükselmektedir.

3-Doygunluk:

Ne kadar yukarı yönlü bir ivme yakalanırsa yakalansın her yatırım aracının bir üst noktası, doygunluk aşaması bulunmaktadır. “Daha fazla yükselmez, artık riskli, her an patlayabilir” gibi düşünceler yatırımcının zihninde canlanmakta ve özellikle riski sevmeyen yatırımcılar uzak durmaya başlamaktadır. Alım satım rakamlarında belirgin bir fark yaşanmakta ve satışların öne geçtiği görülmektedir. İşte bu durumda sert düşüşlerin yaşanması olasıdır.

Boğa Piyasası Ne Zaman Başlar?

Teknik olarak boğa piyasasının başlaması için “toplama” aşamasının yaşanması gerekir. Başka bir ifade ile hisse senedi ya da altında bir durgunluk, düşüş görülmelidir. Nadiren de olsa düşüş olmadan da boğa piyasasına girilebilmektedir. Boğa piyasasını bir siyasal ya da finansal gelişmenin tetiklemesi beklenir. Çin’in dijital para yatırımları, Facebook’un kripto paraya geçeceği, Paypal’ın bu alana ilgi göstermesi gibi gelişmeler, kripto parada boğa piyasasını başlatan hamleler olmuş ve tarihi zirveler görülmüştür.

Boğa Piyasası Ne Zaman Biter?

Doygunluk aşamasından sonra boğa piyasasının son bulduğunu söyleyebiliriz. Yatırım aracına ilginin azalması, genel gelişmelerin piyasaları kötü etkilemesi ve istihdam gibi verilerin düşük olması sonucundan düşüş trendi başlar. Piyasalar önlenemez bir şekilde %20’ye kadar değer kaybetmektedir. Bu durumda özellikle boğa piyasasının son aşamasında alım yapmış olan ve stop seviyesini ayarlamayan yatırımcılar oldukça büyük zarara uğramaktadır.

Boğa Piyasası Tuzağı

Boğa Piyasası Tuzağı Ne Anlama Gelir?

• • Alımın satıştan fazla olması,
  • Yatırımcıların alım psikolojisi taşıması,
  • Ekonomik verilerin olumlu olması ve
  • Küçük hareketlerin yukarıyı işaret etmesi, boğa piyasasının ana özelliğidir. Ancak bu süreç sonsuza kadar devam etmeyecektir. Bir yerden dönüş başlayacaktır. Daha fazla yükseliş yaşanacağını düşünerek yatırım yapanlar, boğa piyasasının bittiği noktada zarar etmeye başlayacaktır. Büyük yatırımcının dip seviyeden aldığı mal, en yüksek seviyeden küçük yatırımcıya devredilecektir. Yükselişin bitmesine rağmen manipulatif hareketler ile bir müddet daha yükseliş gösterilmekte ve yeni yatırımcılar çekilerek son hamle yapılmaktadır.

  Boğa piyasası tuzağından bahsedebileceğimiz bir diğer durum ise düşüş trendinden olan bir hisse senedinden birkaç günlük olumlu hava yaşatılmasıdır. Buna bağlı olarak yatırımcılar düşüş trendinin sona erdiğini ve artık yükselişlerin görüleceğini düşünmekte ve ani kararlarla yatırım yapmaktadır. Ancak bu olumlu hava çok sürmeden hisse senedi daha da aşağı çekilmektedir. Dolayısı ile boğa piyasasının başladığı noktasında yanılanlara eldeki mal satılmış olmaktadır.

  Ülkemizde yakın zamanda **** hissesi, her gün %10 yükseliş göstererek herkesin iştahını kabartmış ve sermaye artırımı haberleri ile herkesin gözdesi haline gelmiştir. 500-600 lira seviyelerinde hissenin durgunluk yaşayacağının birçok analist tarafından söylenmesine rağmen forumlarda düzenli olarak haberler yayılmış ve senet 1000 liranın üzerine çıkarılmıştır. Ancak SPK’nın ret haberi ile birlikte tüm iyimserlik sona ermiş ve hissenin değeri kısa sürede %65 düşerek inanılmaz büyük bir zarar oluşturmuştur. Biraz daha kazanmak ümidiyle kâğıda yatırım yapan son yatırımcılar, boğa piyasası tuzağına yakalanmıştır.

  Buna benzer bir durum yakın zamanda bir demir çelik **** hissesinde de yaşanmıştır. Sermaye artırımı haberi ile iki katından fazla değerlenen hisse aniden düşüşe geçmiş ve tekrardan yarı fiyatına geri gelmiştir. İki günlük bir artış gösterilen hisse “boğa piyasası görülecek, indiği yere dönecek” beklentisi ile birçok yatırımcı çekmiş ancak daha sonradan %30 bir düşüş yaşanmıştır.

Boğa Piyasası Örnekleri Nelerdir?

Boğa piyasası kavramına örnek olarak, altın piyasası oldukça eğitici örnekler sunmaktadır. 2000’li yıllara doğru uzun süre yatay seyreden altın yukarı yönlü ivme yakalamış ve 800 dolar seviyesinden 1900 dolar seviyelerine tırmanmıştır. Buna benzer bir örnek de 2020 yılında yaşanmıştır. 300 liraların altında seyreden altında pandemi döneminin de etkisiyle yukarı hareket başlamış ve yıl içerisinde 540 lira seviyelerini görerek yatırımcısına büyük kazanç sağlamıştır.

Altında Boğa Piyasası

2020 yılında bir boğa piyasası trendi de Bitcoin’de görülmüştür. Mart ayından itibaren olumlu bir ivme yakalayan kripto para piyasası, yıl sonunda kadar yükseliş trendini korumuş ve yeni yıla tarihinin en yüksek seviyesinde girmiştir. Bu yazının kaleme alındığı Ocak başında da halen kripto paralara yönelik olumlu yorumlar yapılmakta ve yükseliş yolculuğunun uzun olduğu söylenmektedir. Buna benzer bir durum spor hisselerinde de görülmüş ve 2020 yılının üçüncü çeyreğine kadar tüm spor hisseleri inanılmaz bir yükseliş trendi yakalamıştır. Buna ilişkin verilere “spor hisseleri yatırım için uygun mu” başlıklı yazımızdan ulaşabilirsiniz.

Boğa piyasası nedir? Boğa piyasası ne zaman başlar? sorularına yanıt vermeye çalıştık. Aklınıza takılan soruları yorumlar bölümünde sorabilirsiniz.